Alimus hálddahusriekti lea čoavdán oasi sámedikki válgalogahallamii čuohcci váidagiin

Máinnašuvvon jahkegirjemearrádusain alimus hálddahusriekti gomihii sámedikki stivrra mearrádusa ja mearridii, ahte váidi galgá merkejuvvot sámedikki válggaid válgalogahallamii jietnavuoigadahtton olmmožin.

Sámedikki stivrra 27.8.2019 dahkan mearrádusain leat dahkkon alimus hálddahusriektái dán rádjái sullii 200 váidaga. Váidagat leat sáddejuvvon sámedikki stivrii gulaskuddamii. Váidagiid gieđahallama gáibidan áiggi ja gulaskuddanmeannudemiid lohppii doalvuma dihte oassi mearrádusain addojuvvo easkka golggotmánu bealde.

Sámedikki válggat dollojuvvojit 2.9.–30.9.2019.

Sámedikki válggaid doaimmaheamis ja dasa guoski nuppástusohcamis ásahuvvo sámedikki birra addojuvvon lágas.

Jahkegirji 4279/3/19

Sámediggeválggat – Merken válgalogahallamii – Váhnema sápmelašvuohta – Váhnen merkejuvvon ovddit válggaid válgalogahallamii – ON olmmošvuoigatvuođakomitea ovdanbuktán oaidnu – Joavkodohkkeheapmi ja sámiid iešmearridanvuoigatvuohta

Sámedikki válgalávdegoddi lei hilgon váidi bivdaga boahtit merkejuvvot jietnavuoigadahtton olmmožin sámedikki válgalogahallamii. Sámedikki válgalávdegoddi ja sámedikki stivra ledje hilgon váidi njulgengáibádusaid. Njulgengáibádusat ledje hilgojuvvon čujuhemiin ON olmmošvuoigatvuođakomitea dasa dahkkon almmuhusaid vuođul 1.2.2019 addán oainnuide sihke doarjalemiin sámedikki iešmearridanvuoigatvuhtii ja joavkodohkkeheami mearkkašupmái sámedikki válgalogahallama ráhkadeamis.

Alimus hálddahusriekti gávnnahii, ahte sámedikki birra addojuvvon lágas ii leat ásahuvvon, ahte sámedikki stivrra oaivil joavkodohkkeheami olggosbuktimen livččii okto mearkkašahtti sápmelašmeroštallama dievvama árvvoštallamis iige dákkár eaktuduvvo maiddái eamiálbmogiidda guoski riikkaidgaskasaš soahpamušain dahje eará áššebáhpáriin. Alimus hálddahusriekti geahčai, ahte válgalogahallamii merkemii dahje merkekeahttá guođđimii guoski mearrádus galgá vuođđuduvvat sámedikki birra addojuvvon lága 3 §:s ovdanboahtti objektiivvalaš kriteraide. Dušše beare joavkodohkkeheapmái doarjalemiin ii nappo sáhte vuođuštit válgalogahallamii merkekeahttá guođđima dakkár dilis, mas válgalogahallamii ohcaleaddji olmmoš deavdá sámedikki birra addojuvvon lága 3 § iešidentifikašuvdnaeavttuid ja man nu seammá paragráfa 1–3 čuoggáin ásahuvvon objektiivvalaš kriterain.

Sámedikki birra addojuvvon lága 3 § 3 čuoggá mielde sápmelažžan adnojuvvo olmmoš, gean váhnen lea merkejuvvon jietnavuoigadahtton olmmožin sámedikki válggain. Dat, ahte olbmo válgalogahallamii merkema lágalašvuohta lea čovdojuvvon alimus hálddahusrievtti mearrádusain, vuođđuduvvá sámedikki birra addojuvvon lágas ásahuvvon nuppástusohcanmeannudeapmái. Dán dihte máinnašuvvon paragráfa 3 čuoggá eaktu dievvá maiddái dakkár diliin, main alimus hálddahusriekti lea mearridan olbmo váhnema merkejuvvot válgalogahallamii iige leat maŋŋá burgán mearrádusas.

Váidi, guhte lea almmuhan atnit iežas sápmelažžan ja gean váhnen lei merkejuvvon jietnavuoigadahtton olmmožin sámedikki válggain, lei sámedikki birra addojuvvon lága 3 §:s oaivvilduvvon sápmelaš. Alimus hálddahusriekti gomihii sámedikki stivrra mearrádusa ja mearridii, ahte váidi galgá merkejuvvot sámedikki válggaid válgalogahallamii jietnavuoigadahtton olmmožin.

Áššis lei gažaldat maiddái mearrádusa vuođuštangeatnegasvuođas.

Hálddahusláhka 45 § 1 momeanta

Láhka sámedikkis 3 §, 21 §, 23 § 1 momeanta, 23 a § 1 momeanta

Siviila ja politihkalaš vuoigatvuođaide guoski konvenšuvdna (SP-konvenšuvdna) 1 artihkal, 25 artihkal ja 27 artihkal

gč. maiddái KHO 2015:146